Στη ζωή του ο κάθε άνθρωπος έχει υποστεί κριτική για την εμφάνισή του κι έχει εκφράσει κριτική για την εμφάνιση κάποιου άλλου. Η τηλεόραση και τα social media βρίθουν με κριτικές για την εμφάνιση διάσημων ανθρώπων. Αυτού του είδους η κριτική μπορεί να είναι θετική ή και αρνητική. Κι όσο η θετική είναι ευπρόσδεκτη, τόσο η αρνητική κριτική μπορεί να ξεφύγει και να πάρει τη μορφή του body shaming.
Body Shaming, σύμφωνα με το National Association of Anorexia Nervosa and Associated Disorders (anad.org), είναι “η πρακτική ή η συνήθεια να εκφράζει κάποιος άνθρωπος ταπεινωτικά σχόλια για το σχήμα ή το μέγεθος του σώματος κάποιου άλλου ανθρώπου”. Είναι, δηλαδή, μια μορφή bullying, που μπορεί να προέλθει από τον οποιονδήποτε (συγγενείς, φίλους, αγνώστους κ.α.).
Είναι πιθανό ο κόσμος να θεωρεί πως το body shaming είναι κοροϊδευτικά σχόλια απέναντι σε ανθρώπους με παραπάνω κιλά. Αφορά, όμως, και πολύ αδύνατα άτομα, ανθρώπους πολύ ή καθόλου γυμνασμένους, κοντούς, ψηλούς κλπ. Γενικά, ο οποιοσδήποτε άνθρωπος μπορεί να υποστεί bullying για το σώμα και κατ’ επέκταση για την εμφάνισή του ανά πάσα στιγμή.
Το body shaming μπορεί να καταλήξει σε “συναισθηματικό τραύμα”, όπως μας πληροφορεί ο ANAD στο site του, ειδικά στις νεαρότερες ηλικίες. Χτυπάει την αυτοπεποίθηση του ατόμου, δημιουργεί θυμό και καταλήγει πολλές φορές σε ψυχολογικές διαταραχές (ανορεξία, βουλιμία, υπερφαγία κ.α).
Ο τρόπος αντιμετώπισης του body shaming είναι αυτό που έχει επικρατήσει στην pop κουλτούρα ως body love. Ουσιαστικά το body love είναι μέρος του να αγαπάμε τον εαυτό μας (self love, self acceptance) με τα προτερήματα και τα ελαττώματά του. Έχει να κάνει με την ενδυνάμωση της αυτοπεποίθησης και της αυτοεκτίμησης. Είναι μια δουλειά δύσκολη ίσως, αλλά υπάρχουν διάφορα εργαλεία και τρόποι να το πετύχει κανείς (ψυχοθεραπεία, τεχνικές αυτοβελτίωσης κ.α.).
Άλλος ένας τρόπος αντιμετώπισης είναι το να επεμβαίνει κάποιος όποτε γίνεται μάρτυρας περιστατικού body shaming και να μη μένει άπραγος παρατηρητής. Ο καθένας μπορεί να βάλει το λιθαράκι του είτε σταματώντας ένα τέτοιο περιστατικό είτε ελέγχοντας και τον ίδιο του τον εαυτό. Και αυτός είναι ένας ακόμη τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος. Όλοι μπορούν να πέσουν στην παγίδα να σχολιάσουν αρνητικά και με έντονο τρόπο (κράξιμο, κορόιδεμα) την εμφάνιση κάποιου άλλου.
Γι’ αυτό είναι καλό όλοι μας να σκεφτόμαστε πριν σχολιάσουμε την εμφάνιση κάποιου άλλου και ειδικά μπροστά σε παιδιά και νεαρότερα άτομα, ώστε να δώσουμε καλό παράδειγμα. Ακόμα κι αν δεν προλάβουμε το ίδιο μας το σχόλιο θα πρέπει να λέμε στα παιδιά ότι ήταν λάθος και να εξηγούμε το γιατί. Τέλος, θα ήταν καλό να κάνουμε μια μίνι ενδοσκόπηση, να καταλάβουμε γιατί κάναμε αυτό το σχόλιο. Συνήθως από πίσω κρύβεται κάποιο δικό μας κόμπλεξ ή τραύμα.
Ακόμα κι εγώ, που γράφω αυτό το κείμενο κι έχω δεχτεί body shaming, έχω σχολιάσει αρνητικά την εμφάνιση άλλων ανθρώπων. Όμως πια, επειδή αυτό θέλω ν’ αλλάξει, να γίνει ο κόσμος μας λίγο καλύτερος προσπαθώ να προσέχω τι λέω, ειδικά μπροστά σε παιδιά κι εφήβους, και προσπαθώ να δουλέψω με τον εαυτό μου και να τον κάνω καλύτερο και πιο υγιή σωματικά, πνευματικά και ψυχοσυναισθηματικά.
Αθηνά Βυτινάρου
